Sore hocks bij konijnen

Sore Hocks bij konijnen is een aandoening die regelmatig voorkomt en van chronische aard is.

Sore Hocks ookwel `zere hakjes` genoemd is een chronische huidaandoening bij konijnen en cavia`s. Bij konijnen wordt deze aandoening ook wel Pododermatitis genoemd. Bij cavia`s wordt deze aandoening ook wel gezien en noemt men dit Bumblefoot. 

Er zijn diverse oorzaken en factoren die kunnen zorgen dat een konijn sore hocks ontwikkeld.

Wat is Sore Hocks

Sore Hocks is een erg pijnlijke en soms chronische aandoening van de huid op de voetzolen. Sore Hocks is een erg pijnlijke aandoening en wanneer de voetzool (of voetzolen) eenmaal ontstoken is geneest dit moeilijk. Elk konijn kan Sore Hocks ontwikkelen echter zijn huiskonijnen bevattelijker voor deze aandoening dan wilde konijnen.

Zoals hierboven beschreven kan elk konijn Sore Hocks krijgen maar wilde konijnen zijn minder bevattelijk voor deze aandoening en dit is mede omdat wilde konijnen leven op een relatief zachte ondergrond van zanderige bodems waardoor de druk goed verdeeld wordt over de gehele voet. Daarnaast komen de tenen van de voet dieper in het zand te staan en zo kan de voet dieper wegzakken in het zand. Doordat de voet dieper weg kan zakken in het zand wordt de hak van de voet minder belast met het lichaamsgewicht van het konijn. Huiskonijnen leven in vele gevallen niet op zand of aarde, maar op een minder natuurlijke harde ondergrond. Door de minder natuurlijke harde en niet verende ondergrond hebben konijnen meer kans op het krijgen van drukplekken. Deze drukplekken op de voetzolen kunnen op den duur drukwonden worden er wordt dan gesproken van Sore Hocks ookwel Pododermatitis. De genoemde drukplekken en/of drukwonden ontstaan op de voetzolen omdat de huid hier dun is en er dus maar weinig buffer is tussen het bot van de hak (of voet) en de ondergrond waar het konijn op loopt. Het gewicht van het konijn drukt en belast continu de benoemde dunne huid van de voet. De voetbeharing biedt normaliter goed bescherming bij een natuurlijke ondergrond en in vele gevallen biedt de voetbeharing bij huiskonijnen nog enige bescherming, maar in ongunstige gevallen is deze bescherming niet voldoende.
 

Symptomen van Sore Hocks bij konijnen

Sore Hocks is een aandoening die vaak wordt vastgesteld bij de achterpoten van een konijn. De symptomen van Sore Hocks kunnen zijn:

- kale plek op één of meerdere voetzolen van het konijn
- de huid van het konijn is geïrriteerd, dik en/of rood.
- na een langere tijd ontstaan zweren en abcessen bij het konijn op de voetzolen.

Oorzaken van Sore Hocks bij konijnen

Er zijn diverse oorzaken van Sore Hocks bij konijnen. Hieronder worden wat oorzaken benoemd die Sore Hocks kunnen veroorzaken: 

- (te veel) druk op de voetzolen van het konijn.
- te weinig bescherming van de voetzolen van het konijn.
- te harde ondergrond waarop het konijn gehuisvest is.

Hoe ontstaat Sore Hocks bij huiskonijnen?

Er zijn diverse oorzaken of liever gezegd factoren die de veroorzaker zijn van Sore Hocks bij konijnen. De onderstaande factoren kunnen zowel los van elkaar als gecombineerd een oorzaak zijn dat Sore Hocks ontstaan en dan met name op de achterpoten van een konijn.

- de voetbeharing van het konijn; door minder hebben van voetbeharing mist een konijn ook een deel bescherming. Belangrijk om te weten is dat de beharing van de voet nooit weggeknipt dient te worden. Dood haar of klitten die zijn ontstaan dienen met zorg te worden verwijderd om de beschermende functie van de beharing te behouden. Een flinke klit in de voetbeharing kan er ook voor zorgen dat een konijn zijn voet niet goed kan neerzetten. Er kan een scheefstand ontstaan van de voet waardoor de voet ongelijkmatig belast wordt. Belangrijk is dus om dit in het achterhoofd te houden en klitten tijdig te constateren en te verwijderen. Ter aanvulling het is goed om te weten dat het Rex konijn een konijn is met een bijzondere vacht waardoor een Rex konijn een aangepaste huisvesting nodig kan hebben. Een aangepaste huisvesting houdt in de meeste gevallen in dat dit een zachte ondergrond betreft. Een zachte ondergrond in plaats van een hardere ondergrond omdat Rex konijnen van nature minder haar onder hun poten hebben..
- de huisvesting van het konijn op een vieze of natte ondergrond; door slechte hygiënische omstandigheden staat het konijn continu met zijn voeten op een vochtige ondergrond. Het gevolg van slechte hygiënische omstandigheden is dat de voetzolen ook continu vochtig zijn en hierdoor kan de huid verweken en smetten. Het verwerken en smetten kan zorgen voor haaruitval en een kwetsbare dunne weke huid die gemakkelijk stuk gaat. De ammonia in urine van het konijn werkt ook bijtend op de huid van het konijn dus belangrijk is dat een verblijf schoon en droog is.
- overgewicht bij het konijn; konijnen met overgewicht hebben extra gewicht (druk) op de voeten, wat voor diverse (medische) problemen kan zorgen zoals Sore Hocks. Het is erg belangrijk om een konijn op een gezond gewicht te houden en een konijn met overgewicht op een gezond gewicht te krijgen.
- erfelijkheid of een afwijkende stand van de voeten van het konijn; door een afwijkende stand wordt de voet verkeerd belast of komt de meeste druk op de hak te liggen. Een afwijkende stand kan bijvoorbeeld ontstaan door te lange nagels of gebroken teentjes. Sore Hocks is ook een erfelijke aandoening, deze aandoening wordt vooral gezien bij Franse hangoren en Rex konijnen en de aanleg voor deze aandoening is al vaak al bij de geboorte te zien (voor een fokker)
- een onderliggende aandoening bij het konijn; bijvoorbeeld: wanneer het konijn last heeft een ledemaat (bijvoorbeeld rechterpoot) kan het zijn dat er Sore Hocks ontstaat aan de andere ledemaat (linkerpoot) Sore Hocks kan ontstaan aan het gezonde ledemaat omdat het konijn de pijnlijke ledemaat wil ontlasten en dus meer druk zet op het gezonde ledemaat.
- onrust of chronische stress bij het konijn; konijnen zijn prooidieren en vatbaar voor stress. Een prooidier is altijd op zijn hoeden en daarbij zijn prooidieren erg stille dieren en communiceren ook stil en met lichaamstaal. Een konijn kan wel met geluid communiceren door te stampen. Wanneer een konijn angstig of opgewonden is stampt het konijn met de twee achterpoten tegelijk op de grond. Dit stampen is natuurlijk gedrag om bijvoorbeeld soortgenoten te waarschuwen voor gevaar. Wanneer een konijn vaak stampt kunnen er (medische) problemen ontstaan. 

De verschillende stadia van Sore Hocks bij konijnen

Pododermatitis kent verschillende fases. Dit zijn:

- kaalheid van de voetzolen
- roodheid en wondjes op de voetzolen
- ontstoken (rood en opgezwollen) voetzolen
- botontsteking (eventueel in combinatie met mank lopen) in de voeten.

In ernstige gevallen moet de poot geamputeerd worden houdt hier rekening mee.

Tips ter voorkoming van Sore Hocks bij konijnen

Hoe kun je Sore Hocks bij konijnen voorkomen:

- zorg voor een goede hygiëne, maak het verblijf regelmatig schoon.
- zorg voor een juiste huisvesting (ondergrond en bodembedekking).
- houd de nagels van het konijn op de juiste lengte.
- voorkom overgewicht door voldoende beweging en een verantwoord menu.
- fok niet met konijnen die aanleg hebben voor het ontwikkelen van Sore Hocks.
- controleer regelmatig de voeten en dan met name de hakken van het konijn.
- geef het konijn voldoende bewegingsvrijheid, dit zorgt voor een goede doorbloeding.

Sore Hocks voorkomen is beter dan genezen!

Voorkomen is beter dan genezen! Sore Hocks is te behandelen en ook te genezen (afhankelijk van de diagnose / ernst van de aandoening). Het genezen van Sore Hocks vereist echter meestal volharding en een lange adem.

Huisvesting is dus erg belangrijk en dan met name de ondergrond. Een bodembedekking kan dus heel erg belangrijk omdat het een grote invloed heeft op hoe een konijn zijn voeten neerzet en automatisch daarbij ook op de verdeling van zijn gewicht op zijn/haar voeten. Schurende bodembedekking veroorzaakt wrijving met de behaarde voetzolen van het konijn en hierdoor kan Sore Hocks zich veel sneller ontwikkelen. Van alle soorten bodembedekking die verkrijgbaar zijn schijnt dat hooi de minste wrijving geeft omdat dit het meest natuurlijk is. Tegels en tapijt zijn niet verstandig, tegels en tapijt veren niet mee en daarnaast kunnen tegels en tapijt te ruw zijn. Zorg voor voldoende afwisseling zodat het konijn ook zelf kan kiezen.

Verder is het belangrijk dat een eigenaar met regelmaat de voetzolen van het konijn controleert. Alle problemen met betrekking tot Sore Hocks beginnen met roodheid en daarna kaalheid. Neem contact op met een (konijnkundige) dierenarts bij roodheid of kaalheid. De dierenarts kan naast medicatie een speciaal verband aanleggen (indien nodig) om de genezing te bevorderen.