E. Cuniculi bij konijnen
EC bij konijnen staat voor E. Cuniculi bij konijnen. E. Cuniculi is een parasiet die veel voorkomt bij konijnen. Bij ziekte of stress daalt de weerstand van een konijn en kan de parasiet tot uiting komen op verschillende manieren.
Er wordt algemeen aangenomen dat ongeveer de helft van alle (huis)konijnen met E. Cuniculi besmet is (maar hier geen last van heeft). Konijnen raken besmet met de parasiet in de baarmoeder, wanneer de moeder geïnfecteerd is, of via het eten van voedsel of water dat besmet is met de urine van een besmet (drager) konijn.
Wat is E. Cuniculi?
E. Cuniculi ookwel EC genoemd. E. Cuniculi staat voor Encephalitozoön Cuniculi en is een konijnenziekte welke veroorzaakt wordt door een protozoa. Hieronder zal een kleine uitleg gegeven worden over EC.
Encephalitozoon cuniculi (EC) is een veel voorkomende konijnenziekte die zich in vele vormen kan uiten. E. Cuniculie is een infectie ziekte die wordt veroorzaakt door een protozoa, een heel klein ééncellig organisme dat iets groter is dan een bacterie. De protozoa is niet te zien met het blote oog en is alleen aan te tonen m.b.v een microscoop. Dit organisme vermeerderd zich, om dit te kunnen doen heeft het een gastheer (een konijn) nodig. Een protozoa kan tot weken buiten het lichaam overleven, dit is afhankelijk van de temperatuur en de vochtgraad in de omgeving in de vorm van een spore. Bij 4 graden celsius kan de spore minder dan 1 week overleven, bij warmere omstandigheden (22 graden) en vochtige weer wel een paar weken. De parasiet vormt sporen en deze komen via de urine van het konijn in de omgeving terecht. Via deze sporen wordt de infectie overdragen van konijn op konijn.
Indien een konijn besmet raakt dan wordt de spore een parasiet en deze leeft in een slapende (latente) fase in "samenwerking" (synergie) met het konijn, er zijn geen ziekte verschijnselen aanwezig. Indien er een stress moment optreedt bij een geïnfecteerd konijn dan kunnen de parasieten uit de slapende fase komen, hierbij zullen de parasieten zich vermeerderen en ontstaat er een ontstekingsreactie. Als de ontsteking al langere tijd aanwezig dan zal dit zich uiten.
Symptomen E. Cuniculi bij konijnen
E. Cuniculi kan herkend worden aan een aantal symptomen. Diverse symptomen worden hieronder aangegeven.
Wat zijn de symptomen van E. Cuniculi?
- het konijn kan problemen hebben het evenwicht houden.
(let op dit kan ook een symptoom zijn van een middenoorontsteking)
- het konijn kan schudden met de kop.
(let op dit kan ook een symptoom zijn van een middenoorontsteking)
- het konijn kan de kop scheef houden en deze niet meer recht houden.
(let op dit kan ook een symptoom zijn van een middenoorontsteking)
- het konijn kan overmatig (meer) gaan drinken.
- het konijn kan meer gaan plassen.
(let op dit kan ook een symptoom zijn van een blaasontsteking, blaasgruis, blaasstenen etc.)
- het konijn kan witte vlekken in het oog (vaak een soort wolkjes) krijgen.
(let op dit kan ook een symptoom zijn van staar of blindheid)
- het konijn kan verdikkingen van het oog krijgen.
- het konijn kan ongecontroleerd heen en weer bewegen met de oogbol.
- het konijn kan verlammingsverschijnselen krijgen
- het konijn kan gaan slepen met één of beide achterpoten.
- het konijn kan last hebben van de een natte achterhand (urinebrand)
- het konijn kan gaan tollen
- het konijn kan een draainek hebben
- het konijn kan gewichtsverlies hebben
(let op dit kan een symptoom zijn van diverse ziekten)
Diagnose en behandeling van E. Cuniculi bij konijnen
Er zijn bloedtesten voor het konijn beschikbaar die deze ziekte kunnen aantonen. Deze bloedonderzoeken geven niet altijd uitsluitsel. Uitsluitsel kan pas gegeven worden indien een konijn overleden is en er een autopsie verricht kan worden.
Wat is de behandeling bij E. Cuniculi?
Hoe langer er gewacht wordt, hoe slechter de prognose op herstel wordt.
Zorg dat een konijn met de symptomen zo snel mogelijk behandeld wordt met de juiste medicatie om de ontstekingsreactie tegen te gaan en eventuele zwelling in zenuwweefsel af te remmen. Als de symptomen al weken/ maanden aanwezig zijn wordt de kans op genezing kleiner en kleiner. Verder is het belangrijk dat je konijn op temperatuur blijft om de infectie zo snel mogelijk te verslaan! Het vaststellen van E.cuniculi wordt gedaan aan de hand van de symptomen, het is erg moeilijk om E. cuniculi te voorkomen.
Verzorging van een konijn met E. Cuniculi.
- haal het konijn en eventueel de partner naar binnen en zorg voor een warm en aangenaam verblijf. Warmte zorgt ervoor dat een konijn minder energie kwijt raakt aan het warm blijven en dat het konijn dit kan gebruiken om de parasiet te bestrijden.
- zorg ervoor dat een konijn niet kan uitglijden, zorg voor een stroeve ondergrond zodat een konijn met evenwichtsproblemen zich goed kan verplaatsen.
- voldoende ruimte is normaliter aan te raden voor konijnen, hoe meer hoe beter echter kan dit voor een konijn met evenwichtsproblemen niet handig zijn. Maak het verblijf drempelloos en zorg ervoor dat het konijn zich niet kan bezeren in het verblijf.
- het konijn meerdere keren per dag controleren wordt aangeraden. Een konijn kan tijdens de behandeling voor EC bijvoorbeeld zijn blindedarmkeutels minder goed eten en dit kan leiden tot "plakpoep"
- ondersteun het konijn door eten te stimuleren en te helpen bij het eten (indien nodig). Geef voldoende hooi daarnaast kun je ondersteunende producten gebruiken zoals kruiden die eetlustopwekkend werken. Geef (indien nodig) goede kwaliteit dwangvoeding zoals supreme recovery of juvenile.
Het voorkomen van E. Cuniculi bij konijnen
Het voorkomen van E. Cuniculi is niet altijd mogelijk dit komt doordat sommige konijnen al drager zijn vanaf hun geboorte. Pas veel later kan het zijn dat de ziekte zich zal gaan uiten. Vaccineren is geen optie want er bestaat geen vaccin tegen E. cuniculi. Een goede hygiëne is belangrijk en onnodige hevige stress dient vermeden te worden en dat is het enige wat een eigenaar kan doen voor een konijn met EC.
Ook al is een besmetting met E. Cuniculi moeilijk tegen te gaan kunnen de volgende maatregelen wel helpen:
- maak het konijnen-verblijf dagelijks schoon!
- daarnaast wordt er geadviseerd om gewassen te plukken in gebieden met wilde konijnen.
- ben je als eigenaar in een gebied geweest waar wilde konijnen leven ontsmet je dan alvorens het verblijf van de konijnen te betreden.
Mocht een konijn komen te overlijden maak dan het verblijf (de leefruimte) goed schoon en ontsmet de gehele ruimte inclusief al gebruikte items, denk hierbij aan een konijnentoilet, schuilhuisje, speelgoed etc. Zijn er meerdere konijnen zorg dan dat je als konijnen eigenaar contact opneemt met een (konijnkundige) dierenarts. Om besmetting naar ander konijn te voorkomen kun je als eigenaar het verblijf schoon maken met 0,1% bleek of met 70 % Ethanol. Houdt een bepaalde periode aan alvorens het verblijf en/of de producten weer in gebruik te nemen.